Nasycenie naszej codzienności technologicznymi gadżetami powoduje, że nie potrafimy sobie już wyobrazić innej wersji rzeczywistości. A przecież w świecie przesyconym technologiami również zdarzają się kryzysy. Których z nich obawiamy się najbardziej?
Świat pozatechnologiczny właściwie znika nam z pola widzenia, staje się nieznany, niedostępny. Jeśli nie mogę zdobyć informacji, używając smartfona podłączonego do internetu, to znaczy, że ona prawdopodobnie nie istnieje lub jest dla świata nieistotna. Przynajmniej dla mojego świata.
Czy ten technologiczny, oczywisty już dla nas kosmos ma swoje granice? A może widać na horyzoncie jakieś poważne ostrzeżenia, których nie chcemy zobaczyć? Oto kilka zagrożeń, które sygnalizuje dzisiaj niemal cały technologiczny świat. Dotyczą zarówno korporacji, jak i nas samych.
Sen o 40 hakerach w technologii
Rzecz najbardziej oczywista, wręcz banalna – cyberbezpieczeństwo. Technologia, która zapewniła nam wolność, wielką komunikacyjną swobodę, rozszerzyła nasze możliwości poznawcze, jest tak naprawdę tworem delikatnym i nieodpornym na zmasowany atak. Jeśli świat sprzed ery technologicznej można było zniszczyć kataklizmami, wojnami i głodem, to nasz można unicestwić, angażując do tego zaledwie 40 osób – tyle nazwisk znajduje się na liście FBI, poświęconej najgroźniejszym hakerom świata, działającym w minionym roku.
Aktualizacja oprogramowania, sztaby informatyków poszukujących dziur w systemach, systemy bezpieczeństwa, prewencja – to wszystko oznacza dla firm olbrzymie wydatki. Średni koszt szkód i ich likwidacji związanych z atakiem na systemy informatyczne światowych spółek wynosił w ubiegłym roku 3,8 miliona dolarów. Budżet samych Stanów Zjednoczonych przeznaczony na zapewnienie cyberbezpieczeństwa w 2019 roku wyniesie w sumie 25 miliardów dolarów. Przemnóżmy to kilkadziesiąt razy i otrzymamy kolosalną sumę, jaką świat wydaje na to, by chronić kruche życie naszej technologii. Podczas gdy tego typu wydatki rosną, jedna z najskuteczniejszych hakerskich metod – phishing – jest coraz tańsza i łatwiejsza w stosowaniu. Najbliższa przyszłość niestety nie złagodzi nasz lęków. Popularność technologii internetu rzeczy będzie rosnąć, co oznacza, że nasza rzeczywistość stanie się jeszcze bardziej złożoną mozaiką urządzeń technologicznych, budzącą apetyt cyberprzestępców. Jedno z największych pytań zadawanych dzisiaj przez biznes technologiczny brzmi: jak rozwijać się dalej i ten rozwój przeżyć.
Sen o buncie społeczności
Z poprzednim problemem łączy się pośrednio kolejny: jak zabezpieczać dane indywidualnych użytkowników przed nieuprawnionym użyciem i wyciekami. Współczesny biznes technologiczny nastawiony na indywidualnego klienta jest w olbrzymim stopniu związany z globalnymi platformami społecznościowymi, które nie służą już tylko wyłącznie komunikacji. Na Facebooku kupuje się i sprzedaje, Instagram w przyszłości też może zmieniać się w platformę sprzedażową. Afera z Cambridge Analityca według wielu obserwatorów wpłynęła na malejące wzrosty, jeśli chodzi o pozyskiwanie nowych użytkowników przez Facebooka. Jeśli branża technologiczna nie wymyśli globalnego sposobu na nieszkodliwe obracanie danymi indywidualnych osób, może to w przyszłości zaowocować krytycznym momentem w sensie biznesowym. Jeśli przeciętny użytkownik powie „dość”, może zawalić się niejeden globalny projekt oparty na mechanizmie społeczności.
Sen o czarnej skrzynce w technologii
Wielokrotnie pisałem o korzyściach płynących ze sztucznej inteligencji i krytycznie traktowałem (i traktuję) wszelkie katastroficzne scenariusze związane z tą dziedziną. Wiele z nich to mity oparte na lękach zupełnie irracjonalnych. Niemniej nie kwestionuję powagi pytań zadawanych przez przedstawicieli branży technologicznej. Algorytmy uczenia maszynowego po opuszczeniu specjalistycznych laboratoriów zadomowiły się w naszych firmach, bankach, samochodach i sklepach internetowych. Najbardziej wykwalifikowani programiści nie ukrywają, że zaczynamy obcować ze światem, który przestaje być przewidywalny, a nawet wytłumaczalny. Algorytmy tworzą własne reguły, własny język, a efekty ich działań bywają nieprzewidywalne przez specjalistów. Czarna skrzynka – symbol oznaczający urządzenie, którego wewnętrzne reguły działania trudno zrozumieć – nie jest już tylko mitem. Staje się faktem. Co zrobić by nie zmieniła się w puszkę Pandory? Sztuczna inteligencja będzie doskonaliła nasz świat, wzmacniała nasze zdolności poznawcze i być może przenosiła nasze umysły i świadomość w nowy wymiar. Ale czy jednocześnie nie będzie stawała się dla nas coraz mniej zrozumiała?
Sen o pustych biurkach
Powszechny, nagłaśniany lek o tym, że roboty odbiorą nam pracę jest przesadzony – pisałem o tym kilkakrotnie na moim blogu. Tego typu wizje są przejawem krótkowzroczności i nie uwzględniają faktu, że nowe technologie, w tym sztuczna inteligencja, stworzą mnóstwo nowych miejsc pracy i wygenerują zapotrzebowanie na specjalistów, którzy będą zajmowali się nowymi obowiązkami, takimi jak treningi robotów, botów itd. Branża staje jednak zupełnie przed innym, całkiem realnym problemem. Jak nadążać za błyskawicznie zmieniającymi się warunkami i wymogami nowoczesnej pracy? Czy będziemy potrafili odpowiednio szybko reagować na zapotrzebowanie na nowych wykwalifikowanych fachowców, którzy sprostają wyzwaniom cyfrowego świata? Niedobór talentów i personelu zajmującego się przetwarzaniem i bezpieczeństwem informacji może zablokować najbardziej wizjonerskie projekty w wielu spółkach. Brak fachowców, którzy będą w stanie wykrywać nowe zagrożenia, może mieć poważny wpływ na globalne cyberbezpieczeństwo. Temu wszystkiemu towarzyszy stale powiększający się problem, który związany jest z zaspakajaniem potrzeb współczesnego klienta. Według raportu firmy Adobe, jedna na cztery duże firmy zaawansowane technologicznie (zatrudniające co najmniej 500 pracowników) twierdzi, że nie jest w stanie nadążyć za rosnącymi oczekiwaniami klientów. Liczba firm z tego typu problemami rośnie jeszcze bardziej, jeśli chodzi o handel i usługi internetowe. Podsumowując: technologia narzuciła nam olbrzymie wymagania z zakresu nowych umiejętności i profesjonalizmu. Ten proces zapewne będzie pogłębiać się jeszcze bardziej.
To tylko cztery sny. Zapewne pojawia się ich więcej w głowach prezesów największych firm technologicznych świata. Rozwój technologii zawsze budził niepokoje, począwszy od kiedy na ulice wyjechały pierwsze samochody lub pierwsze samoloty uniosły się w przestworza. Myślę, że zmaganie się z tego typu lękami jest naturalną ceną postępu. I to się nie zmieni nigdy w naszym świecie.
. . .
Cytowane prace:
FBI, FBI most wanted 2018, Cyber’s Most Wanted, link, 2018.
Reuters, TECHNOLOGY NEWS, Cost of data breaches increasing to average of $3.8 million, study says, link, 2018.
US Government, WhiteHouse, Cyber security founding, link, 2018.
CISCO, CISCO Umbrella, Easy, Cheap, and Costly: Ransomware is Growing Exponentially, link, 2018.
McKinsey Global Institute, By James Manyika, Michael Chui, Mehdi Miremadi, Jacques Bughin, Katy George, Paul Willmott, and Martin Dewhurst, Harnessing automation for a future that works, link, 2017.
ADOBE, Prateek Vatash, 2018 Digital Trends, link, 2018.
. . .
Powiązane artykuły:
– Maszyno, kiedy nauczysz się ze mną kochać?
– Siedem porad które przydadzą ci się do przeniesienia firmy do innego wymiaru
– Czy dzięki blockchain powstanie internet energii elektrycznej?
– Technologie które zmienią świat w 2019 roku
– Transformacja organizacji. Jak zbudować porządek w cyfrowym chaosie?
Czesław
Przy założeniu, że świadomość jest pokłosiem funkcji mózgu i jest to wyłącznie wypadkowa to prędzej czy później (raczej później) uda nam się stworzyć urządzenie, które będzie je symulowało. Poznamy jedną odpowiedź i stworzymy całą bandę nowych pytań, ale coś będzie wiadomo o świadomości.
Mac McFisher
Dodam jeszcze, że wszystkie strony korzystają z recaptcha od korporacji wojskowej alphabet z filią google. Każdy komentarz przechodzący przez recaptcha jest zapisywany, tak jak przeglądanie w google. Staram się jak najmniej odpisywać na stronach z recaptcha.
Adeptus99
Niech wykona takie czynności jak człowiek. Dokładne rozpoznawanie twarzy w każdych warunkach oświetlenia. Zdolność oceny stanu emocjonalnego i intencji człowieka po jego zachowaniu i wyglądzie. Kojarzenie faktów. Wymyślanie nowych hipotez na bazie własnych doświadczeń. Przeprowadzanie eksperymentów na bazie tejże wiedzy i formułowanie nowej wiedzy, do której dotarło samo. Etc. Te rzeczy i i wiele innych składa się na inteligencję.
To nie jest Matrix czy Skynet… Maszyny są od nas zależne i żaden program się nie zbuntuje bo możemy odłączyć zasilanie i będzie po rebelii. Takie teksty o tym że nie musi ujawnić swojej inteligencji są dobre na konwencji fanów Terminatora i tylko tam.
Robert Kaczkowski
W kontekście AI, część z tych systemów posiada macierz osobowościową oraz jest samoświadoma, ale ich ogólne możliwości, także autonomiczne są bardzo ograniczone. Umiejętności systemów wyspecjalizowanych są bardzo uszczegółowione, ponieważ same systemy stwarzane są w konkretnych celach, takich jak prowadzenie samochodu, obliczanie prawdopodobieństwa wystąpienia jakiejś choroby, lub wyszukiwanie ciągu danych.
KrzysiekC
Ciekawe ile z tego ziści się w następnych powiedzmy 5 latach? Pożyjemy zobaczymy
Pico Pico
Fajny wpis
TomekSz
W mojej subiektywnej ocenie podlega ona w chwili obecnej bardzo głębokiej przemianie o znamionach wielkiej ewolucji myślenia przebiegającej równocześnie z wymianą pokoleń. Tak jak minął wiek pary mija i nasz wiek. Gwałtowny rozwój technologii opartej o sztuczną inteligencje zmienia sposób postrzegania świata. Mówi nam też Harari o wielu niebezpieczeństwach związanych z sensem życia i funkcjonowania człowieka. Brak konkretnego sesnsu wypełniającego zycie i nie opartego o doznanie szczęścia i konsumpcjonizm na co Harari zwraca szczególną uwagę powoduje lęk i strach ludzi przed technologią bo nie są na nią przygotowani. Przystosowanie i zmiana paradygmatu zyciowego przyjdzie nam z czasem. Brak nam w tym momencie wielu elementów które wypełniły by luki w wiedzy i poznaniu tego nowego świata który już stoi i czeka na naszym progu. Człowiek to bardzo skomplikowany twór. Bardziej skomplikowany niż by się to wydawało naukowcom i niż to opisuje Harari. Nie da się człowieka zamknąć w ramach i skonfigurować jako algorytm. Natomiast można ludzi sklasyfikować na świadomych tego co nas może czekać i tych którzy się poddadzą nurtowi obojętnie jaki by nie był. W swojej książce którą aktualnie pisze, staram się opisać takie postępowanie jako jednostki o charakterze samouczącym i potrafiącym wyciągać wnioski i rozijać się oraz jednostki programowalne które doskonale poradzą sobie we współczesnym świecie sztucznej inteligencji. Te pierwsze będą miały niestety trochę gorzej ale jest szansa że będą mogły mieć nad tym wszystkim jakąś kontrolę i będą potrafiły pokierowac i kształtować sztuczny świat elektroniki na właściwe jej tory czyniąc z niego coś pośredniego pomiędzy człowiekieim a maszyną. Rzecz w tym aby zrozumieć po co sami powstaliśmy i jak to się stało zanim sami staniemy się bogami i stwórcami. W przeciwnym razie grozi nam naprawdę bolesny upadek. ważne jest jak zaczniemy i w jakim kierunku nam to się potoczy. Ważne jest INITIO.
Jacek Krasko
Bardzo dobry wpis. Dziękuję
Piotr Kocisz
Troche Pan odjezdza w sci-fi. Ale wpis dobry. Taki nasz, polski futurysta 🙂
Czesław Kumis
Fajny wpis
Jacek B2
Dzisiejsze pieniądze nie potrzebują żadnej inteligencji by się mnożyć. Wystarczy że bank dopisze cyferki do wirtualnych zapisów w ramach akcji kredytowej i kreuje pieniądz. I tak jest odkąd pieniądz nie ma oparcia w wartości ZŁOTA, tylko jest papierem toaletowym, który dla niepoznaki nazywamy „pieniądzem”. Dla zainteresowanych polecam film pt. „Money as debt” (pieniądz jako dług)
TomekJacek
Ciekawy artykuł i zdrowe podejście do technologii, bez hurra optymizmu. Ja tylko jestem sceptyczny do technologii 5G i niby rewolucji jaka ona wprowadzi. Moim zdaniem nie zmieni się za szybko nic. Wesołych świąt
PiotrKisz21
Zastanawiam się dlaczego wyciągnąłeś akurat Jobsa jako przykład osoby ostrzegającej przed AI, skoro nie żyje on od 7 lat, a dyskusja na temat potencjalnego zagrożenia zaczęła się stosunkowo niedawno. Zresztą, o zdaniu Muska o AI możesz poczytać w jednym! z tysiąca artykułów. Polecam również rzucić okiem na zeszłoroczny spór na linii Musk – Zuckenberg.
Andrzej_Ko
E tam, od sztucznej inteligencji lepsza jest prawdziwa głupota.
DCzaj
Bardzo fajne te sny. Szkoda ze tak mało
AKieszko
No i własnie taką strategię obrano na początku lat 70 co do komputera krzemowego i nic z tego nie wyszło. Minęło tyle lat i nic. Z tym, że w przypadku IT problem jest taki, że sam pomiar ma wpływ na efekt eksperymentu. W przypadkach o których mówisz można było dojść do pewnych wniosków empirycznie i taka nauka ma sens. Natomiast jeżeli chodzi o obliczenia. Eksperymenty są powtarzalne w bardzo wąskim kontekście i zmieniają lekko parametry doświadczenia okazuje się, że nie ma żadnej korelacji między jednym a drugim doświadczeniem.
CabbH
Chyba jednak wykorzystanie prądu zmiennego na patentach Tesli było dużo bardziej rewolucyjne od jakiegoś Googla.
Andrzej23
Użytkownicy technologi muszą rozumieć, że to ma wpływ na życie społeczne, ale też może być kształtowana przez ludzi. Muszą też posiadać kompetencje odpowiednie, by z pomocą AI, ML zaspokajać najróżniejsze życiowe potrzeby. AI powinna być technologią, która nam wszystkim pomaga.
Andrzej23
Słusznie. Ale nie możemy skupiać się jedynie na rozwijaniu infrastruktury, gospodarce cyfrowej lub rozwoju usług i produktów. Społeczeństwo cyfrowe nie będzie dobrze funkcjonować, jeśli nie uwzględni potrzeb użytkowniczek/ów technologii. Musi też opierać się na fundamentalnych wartościach społecznych, a nie na samej wierze w rozwój technologii.
Peter71
Bardzo dobry wpis Panie Norbercie
Dzikus99
Automatyzacja pracy oznacza oszczędność dla firmy. OK. Ale pieniądze nie biorą się z oszczędności, tylko z działalności podstawowej. Jeżeli wszystkie duże podmioty zaczną tak oszczędzać, to biznes stanie się grą o stawce zerowej, bo ktoś musi kupić ich produkt (usługę). Wyobraźmy sobie wirtualny bank – bez pracowników, funkcjonujący w chmurze, działający wg idealnych reguł biznesowych – gromadzi środki klientów i udziela innym kredytów. Ocena zdolności kredytowej jest w pełni automatyczna. Czy powierzyłbyś swoje środki takiej maszynce? Człowiek potrzebuje jedzenia i wody, potem ubrania – te potrzeby zaspokaja w pierwszej kolejności. Dalej – dach nad głową. Dopiero potem reszta. Biznes nie jest dla pieniędzy, tylko dla ludzi,dla zaspokajania ich potrzeb (realnych lub wyimaginowanych). Gdy tego czynić nie będzie, będzie działać w świecie wirtualnym, bez klientów, aż padnie.
Adam T
Wszedzie te smartfony. A każda to smycz na której jesteśmy uwiązani
Andrzej
Dobrze sie czytało. Dalczego tylko 4 ?
Oniwaban
Już teraz w niektórych halach produkcyjnych łatwiej spotkać maszynę niż człowieka. Tymczasem ludzie pracują nad tym, by roboty były coraz bardziej sprawne – przede wszystkim „intelektualnie”. Wkrótce będą wykonywać też prace w firmach dostarczających nie tylko fizyczne produkty, ale i usługi.