Wielki Brat zawsze nam się przyglądał. Z tym, że dzisiaj robi to dużo sprawniej i dokładniej. Jest przecież podłączony do Internetu, co oznacza, że ma dostęp do naszych maili, wyciągów bankowych, rozmów telefonicznych i aktywności w mediach społecznościowych. Zebrane informacje może z łatwością uporządkować i stworzyć raport na temat naszej społecznej przydatności. A będzie jeszcze gorzej. Bo już wkrótce w fabrykach, przy taśmach produkcyjnych staną beznamiętne roboty. Nieliczni wybrańcy utrzymujący zatrudnienie, będą podporządkowani decyzjom niemych zwierzchników o metalicznej powłoce. Ci będą posiadali zaledwie kilka cech humanoidalnych; dzięki syntezatorom mowy, kamerom i zdolności do przetwarzania języka naturalnego, będą w stanie nas przepytać, zaobserwować zachowania, zarejestrować naszą wydajność. Po co? By zdecydować, czy nadajemy się do pracy.
Nie przyniesie nam też spokoju przebywanie w inteligentnym domu. Proces permanentnej inwigilacji będzie nasilał się w najlepsze, zarówno w naszej sypialni jak i łazience. Czujniki w ścianach prześledzą każdy nasz ruch. Nasz poranny kaszel zostanie nagrany i błyskawicznie przesłany do firmy ubezpieczeniowej, z którą mamy umowę. A aptekarz na nasze przybycie już wcześniej przygotuje właściwą buteleczkę. Także nasze ukochane autonomiczne auto będzie usypiało naszą czujność. Tak skutecznie, że nie wiedząc kiedy z kierowcy zmienimy się w pasywnego pasażera zdanego na łaskę komputera pod maską. A ten przecież będzie zajęty nieustannym przetwarzaniem algorytmów. Algorytmów życia i śmierci. Decydujących o tym, czy mamy prawo do istnienia w tak ładnie zorganizowanym społeczeństwie.
Jestem ciągle sobą
Szanowny czytelniku. Nie popadam w paranoję, ani nie przeżywam załamania nerwowego. Moje konto na blogu nie zostało zhakowane, a powyższe słowa należą do mnie, a nie do przywódcy ruchu anarchistycznego. Lubię serial „Black mirror”, ale nie traktuję go, jak filmu dokumentalnego. O ile mi wiadomo, od wczoraj moje życie raczej się nie zmieniło. Ciągle pracuję w firmie, w której stopień robotyzacji jest prawie zerowy, automatyzacji znacznie większy. Potrafię przez długie dni nie korzystać z mediów społecznościowych, chociaż przychodzi mi to ciężko. W soboty wyłączam komórkę, odpoczywam w lesie, a w restauracji czy w sklepie często płacę gotówką.
Natomiast chciałem w ten nietypowy sposób rozpocząć mój kolejny tekst o Sztucznej Inteligencji. Dotyczy on mitów, które krążą na jej temat – w mediach, w sieci i w myślach nas wszystkich. Budząc, śmiem twierdzić, że mocno nieuzasadniony, lęk.
MIT 1. Będziemy pod ciągła obserwacją.
Tak, to prawda – BIG DATA umożliwią szybsze pozyskiwanie, przechowywanie i przetwarzanie danych na każdy temat. Szybka informacja jest przyszłością, na rynku przetrwają więc firmy, które będą w stanie ją pozyskać szybciej, niż konkurenci. Możliwe, że komputery o parametrach maszyny IBM WATSON staną kiedyś w każdym urzędzie i odpowiedzą nam na KAŻDE pytanie. Może nawet niezbyt pożądane z naszego punktu widzenia.
Czy to jednak oznacza, że zmieni się prawo dotyczące poufności informacji? Czy liczba sytuacji, w których możemy zachować anonimowość, gwałtownie zmaleje? Czy zostanie wprowadzony nakaz korzystania z mediów społecznościowych, a my nie będziemy mogli wyłączyć smartfona? Czy będziemy ZMUSZENI do tego, by naszpikować nasze domy elektroniką? Przecież te pytania wcale nie narzucają kategorycznej odpowiedzi: tak, technologia ZAUTOMATYZUJE większość sytuacji społecznych i wpłynie na wszystkie nasze decyzje.
Oczywiście, wraz z rozwojem cyfrowej kultury, jesteśmy narażeni i podlegamy pewnym mechanizmm digitalizacji naszego życia. Dlatego powinniśmy bardziej świadomie podchodzić do niektórych naszych zachowań. Gdy wprowadzono do powszechnego użytku samochody, musieliśmy zgodzić się przecież na to, że przy przechodzeniu przez ulicę należy zachować szczególną ostrożność.
Big data. Czy jest to dla nas potencjalne zagrożenie?
MIT 2. Roboty odbiorą nam pracę.
Niektóre prace aż się proszą, by je zrobotyzować. Czy przygotowywanie setek tysięcy paczek w magazynie firmy przesyłkowej ma sens dla pracownika? Czy firma, oszczędzając na nim, nie może stworzyć innych miejsc pracy, szkoląc wykwalifikowaną kadrę zdolną do internetowej obsługi klienta? Pieniądze zaoszczędzone na wdrożeniu do pracy robotów i dronów mogą rozruszać niejedną gałąź przemysłu lub być redystrybuowane w obszary społeczne, które cierpią na ich brak.
Roboty nie będą w stanie budować relacji w firmach, miękko motywować pracowników, wymyślać konceptów kreatywnych, ani – jeszcze długo – wyciągać konstruktywnych wniosków. Nie będą w stanie też zachęcić menedżerów do jakiejś pomysłowej idei. Spośród wielu obszarów przemysłu, tak naprawdę tylko kilka będzie mogło skorzystać z szansy, jaką daje robotyzacja.
Nowoczesne technologie, stare lęki: czy roboty odbiorą nam pracę?
MIT 3. Pomyłki algorytmów wprowadzą chaos.
Tak, znane są już przypadki, gdy komputer przypisał określoną informację, cechę niewłaściwej osobie. Na bazie tego typu pomyłek zdarzały się sytuacje, które miały wydźwięk rasistowski. Ktoś też tracił prawo jazdy, bo został błędnie zakwalifikowany, jako osoba odpowiedzialna za wypadek. Mówi się o tym, że świadomie manipulowanie informacją wpływa znacząco na wybory polityczne.
Ale czy obrót informacjami, ich porządkowanie i wykorzystywanie musi być idealne? Nie wiem, skąd wziął się pogląd, że cyfrowa ekosfera ma być czymś pozbawionym błędów i niebezpieczeństw.
Pisałem już o tym, że algorytmy czasem się mylą. Może nawet będą robić to częściej, należy więc po prostu wziąć to pod uwagę. I ufać przede wszystkim swoim zmysłom, dociekliwości i zdrowemu rozsądkowi.
A może dokonać trwałego WYBORU w myśleniu i w postawie, który zakłada, że mnie – człowieka maszyna NIE MOŻE i nigdy nie powinna wyręczać we wszystkim? Jako człowiek, mam być może egzystencjalny obowiązek polegania na sobie.
MIT 4 Staniemy się pół robotami, pół ludźmi
Jedną z naszych gatunkowych cech jest skłonność do pesymizmu. Bywa ona potrzebna, a może i niezbędna. Z pewnością bez niej nie byłoby wielu wielkich książek, czy niesamowitych filmów. Nie powstałyby frapujące opowieści o zagładzie cywilizacji, którą prędzej czy później zaserwują nam maszyny. A właściwie organizmy będące połączeniem komputera z ludzkim mózgiem.
Jednak wszelkie teorie o tym, że nasza świadomość zyska nowy wymiar, dzięki implantom, które będziemy nosić pod skórą, są na razie tylko teoriami. Czy nanoroboty krążące w naszych żyłach „zcyfryzują” nas na dobre, a bezpośrednie podłączenie naszego mózgu do Internetu stanie się rzeczywiście możliwe? Sprawa nie jest ani tak prosta, ani malownicza, jakby to mogło wynikać z doskonałego filmu „Transcendencja”, w którym główny bohater zyskuje „cyfrowe” życie po śmierci. Może po prostu pozostanie to ciągle teorią, bo jakiegoś elementu tej technologiczno-futurystycznej układanki nie będziemy w stanie nigdy dopasować do reszty?
Wspominany przeze mnie wielokrotnie wybitny futurolog Ray Kurzweil lubi mówić o sobie, że jest optymistą. Twierdzi, że wchodzimy w epokę posthumanizmu. Oznacza to – w skrócie – wielkie konsekwencje dla naszego ontologicznego statusu i tego kim będziemy. Jako gatunek przestajemy być ludźmi, a Sztuczna Inteligencja może stać się jedną z wielu postaci życia na ziemi.
Zachowując szacunek dla tego typu refleksji i scenariuszy, zachowuję również poznawczą pokorę. Uważam, że NIE jesteśmy w stanie przewidzieć JEDNOZNACZNYCH konsekwencji faktu, że za kilka lat komputery będą myśleć szybciej od nas.
Ray Kurzweil: Nadchodząca Osobowość
Poza tym, w chwilach zwątpienia przypominam sobie, że istnieje ktoś taki, jak Elon Musk. Jest jedną z centralnych postaci, które mają wpływ na globalny rozwój naszej cywilizacji, ale zachowuje odpowiedzialnie przytomność refleksji. Wprowadzając do życia szalone idee, zdaje sobie sprawę z wielu niebezpieczeństw, które mogą na nas czekać. Ostrzega przed nimi, ale ciągle robi swoje, wierząc, że mamy szansę stać się lepszymi istotami. Jako ludzie. I to właśnie dzięki… robotom, dronom, autonomicznym pojazdom i lotom w kosmos.
Elon Musk: „Sztuczna Inteligencja jest największym zagrożeniem dla ludzkości”
Powiązane artykuły:
– Medycyna przyszłości, czyli informatyczne wspomaganie zdrowia
– Tylko Bóg potrafi policzyć równie szybko, czyli świat komputerów kwantowych
– Machine Learning. Komputery nie są już niemowlętami
– Biologia syntetyczna. Matrix, owieczka Dolly i bakterie przyszłości
– Blockchain – święty Graal systemu finansowgo?
– Upadek hierarchii, czyli kto właściwie rządzi w Twojej firmie
Zeta Tajemnica
Ale przecież takie argumenty można odnieść do każdej sytuacj, i nigdy z tego nie wybreniemy. Żyjemy w społeczeństwie gdzie potrzeby socialne są różne ale są ważniejsze sprawy. Bo przytoczona tu sztuczna inteligencja będzie miała wpływ na każdego obywatela bez względu na jego oriętacje seksualną. Wydaje mi się że równouprawnienie mniejszości jest sprawą drugorzędną kiedy to algorytm ma decydować jak zostaniesz potraktowany przez system sprawiedliwości ( tu mam na myśli testowany system do wydawania werdyktów) lub wytypowany przez służby jako osoba niebezpieczna.
Proces informatyzacji jest nie do zatrzymania i ma ogromny wpływ na nasze życie , mimo że tego nie odczuwamy to skala globalna i trzeba to uporządkować .
Oscar2
Kurzweil doskonale się wpisuje w rolę lekko szalonego naukowca rzucającego wyzwanie całemu establishmentowi nauki czy biznesu. Czy się myli czy nie, nie jest najważniejsze. Najważniejsze jest rzucanie dobrze określonych wyzwań i dążenie do nich.
CabbH
Jak dotąd „świadomy” nie do końca jest zdefiniowany. Kryteria wg których należałoby oceniać taki „byt” moga być niewystarczające. Raymond Kurzweil, genialny futurysta ale też jedna z najbardziej prominentnych osób w Google LLC w 2005 pisał o możliwości stworzenia świadomego cyfrowego bytu. O ile jeszcze 10 lat temu, jego idee z ksiąski How to Create a Mind, traktowano jako czystą futurystkę, dzisiaj stają się praktycznymi pytaniami jak widać z tego artykułu.
Jacek Czyz
Stanowiska pracy w przyszłości będą prawdopodobnie projektowane tak, by łączyły unikalne kompetencje człowieka z efektywnością, którą zapewni maszyna. Kluczowe założenie tych przewidywań jest jednak oparte na tym, że ludzie dostosują się do zmian na rynku pracy, gdyż to, że one nastąpią, jest pewne
CabbH
Maszyny zabiorą nam pracę. Pytanie ile ludzi straci pracę i kiedy?
Norbert Biedrzycki
Będzie to proces rozciągnięty w czasie. Nie tak jak wielu myśli że od jutra np. wszyscy kierowcy ciężarówek stracą pracę w wyniku wprowadzenia autonomicznych samochodów. Będą to procesy rozciągnięte w czasie. Ale część zawodów jest bardziej narażona a inne mniej. Poniższy wykres z McKinsey Global Institute który pokazuje to na liczbach stopień potencjalnej automatyzacji poszczególnych zawodów
Jacek Czyz
Mózg człowieka to nie komputer. Komputery są tylko maszynami. Przkład: jeśli ktoś się przejęzyczy to ja jako człowiek zrozumiem komunikat. Jeśli ja się pomylę, robiąc np. literówkę w adresie mailowym to mail nigdy nie dotrze tam gdzie miał być wysłany. Nie da się przełożyć na język komputerowy emocji (czytaj także: uczuć). Nie grozi nam zatem nieśmiertelność np. zapisana na jakimś dysku.
Krzysztof C
Roboty nie nadadza sie do wszytkiego. Nie będą w stanie nas ludzi w pełni zastąpić. Nie będą w stanie budować relacji w firmach, miękko motywować pracowników, wymyślać konceptów kreatywnych, ani co najważniejsze wyciągać konstruktywnych wniosków.
Norbert Biedrzycki
Teraz tak ale co przyszłości. Dalekiej. Być może będą z sukcesem w sferę emocjonalną człowieka
Krzysztof Bikowski
Raczej zamiana ról
JacekPaczka
Bardzo ciekawy artykuł. Fajnie że opisał Pan tych ludzi. Z przyjemnością sięgnę do źródeł
Andrzej44
Ciekawy punkt widzenia. Myślę że mit nr 4 jest przesadzony. Pojawią się nowe zawody. Nie będzie tylko tak że ludzie stracą pracę. Ale mit 4 to wg. mnie nie mit ale rzeczywistość która się spełni.
Norbert Biedrzycki
Cieszę się że tu się zgadzamy. Pamiętam naszą ostatnią dysputę gdzie nie mogliśmy się nawzajem przekonać do swoich racji
Adam T
Czeka nas przyłość jako cyborgi? Ghost in the shell. Nie sądzę że w osławionym 2045, gdzie czeka nas osobowość maszyny będą w stanie działać w oparciu o symulowane emocje ludzi. Jeśli nawet tak to będą to wyrachowane algorytmy
Jacek Czyz
W mojej ocenie, bazując na moich doświadczeniach ludziom bardzo trudno jest porzucić kontrolę nad maszyną. Przyzwyczailiśmy się do myślenia, że skoro algorytmy są logiczne, komputery wygrywają w grach logicznych, to cała populacja robotów czy aplikacji będzie zachowywać się logicznie i przewidywalnie. Błąd w założeniu. Maszyny wcale nie muszą być logiczne
Norbert Biedrzycki
Może mieć Pan racje. To jest bardzo ciekawy problem. Czy byt zaprojektowany przez logiczny byt może być nielogiczny? Może. Co z błędami podczas uczenia (programowania), co z błędami podczas wychowywania i późniejszy wpływ środowiska, otoczenia? Przecież taki byt będzie ciągle ewoluował
Robert Kaczkowski
Działanie sieci neuronowych jest bardzo skomplikowane. Są to bowiem systemy, które nie wykonują poleceń, ale uczą się pod okiem człowieka i z jego pomocą. W okresie treningu systemom tym pozwala się na popełnienie błędów, dzięki czemu uczą się one lepszego samodzielnego wykonywania zadań. Im dłużej system działa, tym daje lepsze efekty. Mitów jest więcej. Ale nie wydaje mi się że powinniśmy się obawiać AI
Robert Kaczkowski
Sztuczna inteligencja była rozważana i opisywana przez wielu wizjonerów. Ważniejszą potrzebą jest, abyśmy nauczyli się rozumieć czas teraźniejszy i przewidzieć czas przyszły. Być może taka logika przyświecała Gideonowi Lewis-Krausowi, autorowi „Wielkiego przebudzenia sztucznej inteligencji”, kiedy wybrał dla swojej publikacji formę literacką. Są tam dialogi, których nie powstydziłby się Issac Asimov.W pierwszej chwili forma tego artykułu mnie lekko zdumiała. Pomyślałam jednak, że być może piszący o tych zjawiskach zorientowali się już, że bez wywołania zdumienia nie da się tematyki AI łatwo i do tego prawidłowo wytłumaczyć.
Jacek B2
nie wiem czy to tylko mity. Obawiam się że zagrożenia o przyjeciu władzy nad światem mogą być realne. Co wtedy robić? Zacząć się przygotowywać? A może już teraz pomyśleć o zabezpieczeniach?
Norbert Biedrzycki
Na raze to tylko obserwować i zbudować granice prawne, oraz nakłonić pozostałych nas do przestrzegania tych barier
Andrzej_Ko
Akurat mit 4 uważam że się może ziścić – kiedy staniemy się pół robotami, pół ludźmi. To może być dla nas jedyna droga aby nadążyć za maszynami. Nie uważa Pan?
Norbert Biedrzycki
Mogę tylko poprzeć to stwierdzenie wizjami R. Kurzweil’a – pełna zgoda
TomaszK1
Chyba najwiekszym mitem jest to że sztuczna inteligencja zapanuje nad naszym światem. Maszyny mogą być odtwórcze. Tylko. Kreatywność i innowacje są domeną człowieka